1, Tuổi càng cao, nguy cơ mắc xơ gan càng lớn!
Ở người già, chức năng sinh lý toàn thân dần giảm đi, thể chất dần kém, năng lực tổng hợp protein của gan ngày một giảm
Virus viêm gan B và C là hai nguyên nhân chính dẫn tới xơ gan ở người già. Bên cạnh đó là 1 số nguyên nhân kéo dài gây nên như:
● Tắc mật kéo dài.
● Do nhiễm một số chất độc hóa học, tích tụ sắt và đồng trong cơ thể.
● Thuốc: Một số loại thuốc dùng lâu ngày có thể dẫn tới xơ gan như methotrexate hoặc isoniazid.
Tình trạng gan nhiễm mỡ nặng không do rượu. Tiến triển tình trạng này thường kéo dài từ 10 tới 20 năm có thể dẫn tới xơ gan.
So với người trẻ tuổi thì xơ gan ở người cao tuổi nguy hiểm hơn do thời điểm này cơ thể suy yếu hơn và có thể có những bệnh lý kết hợp.
2, Nam giới có nguy cơ mắc xơ gan cao hơn!
Mặc dù đàn ông được mệnh danh là phái mạnh, thế nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy, phụ nữ có khả năng đáp ứng hệ miễn dịch tốt hơn nam giới nên họ ít mắc bệnh truyền nhiễm hơn. Phát hiện này góp phần lý giải vì sao đàn ông bị viêm gan B (viêm gan siêu vi B) cao gấp 6 lần so với phụ nữ, tốc độ hủy hoại gan cũng nhanh hơn, tỷ lệ chuyển sang xơ gan, ung thư gan cao hơn.
Khi virus viêm gan B tấn công gan, cơ thể sẽ sinh miễn dịch để tiêu diệt, nhưng vì kháng thể thấp nên không đủ sức tiêu diệt virus HBV. Theo thời gian, virus viêm gan B nhân đôi và phát triển mạnh cộng với sức đề kháng yếu làm bệnh nhanh tiến triển sang xơ gan, thậm chí ung thư gan.
Bên cạnh đó, nếu nam giới có kèm theo các nguyên nhân khác trong bài, gan nhanh chóng suy yếu và tạo điều kiện cho virus viêm gan B tấn công tiến triển thành xơ gan.
3, Càng uống nhiều bia rượu, nguy cơ mắc xơ gan càng lớn!
Hiện nay, tỷ lệ uống rượu bia tại Việt Nam ở mức nguy hại với 44,2% nam giới trưởng thành, 1,2% nữ giới. Tỷ lệ người bị bệnh gan nhiễm mỡ đang chiếm khoảng 2,8 – 24% dân số thế giới. Nếu không điều trị kịp thời, 50% người bệnh gan nhiễm mỡ do rượu sẽ bị xơ hóa, 15% số này tiến triển thành xơ gan và 4% có nguy cơ mắc ung thư gan.
Chất cồn và những hóa chất độc hại làm giảm sức đề kháng của cơ thể, gia tăng tích tụ độc chất khiến gan nhanh chóng suy yếu, đồng thời tạo điều kiện cho virus viêm gan B tấn công, sinh sôi và phát triển. Đồng thời, tế bào gan thoái hóa mỡ, tổ chức xơ phát triển dễ dẫn đến xơ gan, ung thư gan.
4, Nếu bị nhiễm virus viêm gan B hay HBV, nguy cơ mắc xơ gan càng lớn!
Bản thân siêu vi viêm gan B (HBV) không trực tiếp làm tổn thương các tế bào gan, mà do hệ thống miễn dịch của cơ thể con người nhận diện các tế bào gan đã bị nhiễm siêu vi, và tấn công phá hủy các tế bào này gây tổn thương gan.
Nếu kéo dài thời gian, tế bào gan sẽ bị hư hại nhiều dẫn tới men gan tăng cao. Nếu tế bào gan bị tổn thương quá lớn sẽ dẫn đến suy tế bào gan nặng, hay còn gọi là viêm gan tối cấp. Người bệnh sẽ có triệu chứng như bị cảm cúm, thỉnh thoảng có cảm giác buồn nôn, ói mửa, ăn kém ngon, sụt cân, và ngứa khắp người. Triệu chứng nặng hơn như: sốt, vàng mắt, vàng da, đau bụng, đau khớp, đau cơ, nước tiểu có màu vàng sậm, và nếu rơi vào viêm gan tối cấp có thể bị tử vong…
Khi quá trình này được tiếp diễn trong một thời gian dài trong nhiều năm, mô gan bị tổn thương sẽ thành những mô sẹo và có thể dẫn đến xơ gan, suy gan, thậm chí có một tỉ lệ diễn tiến ung thư gan. Nhiễm virus phối hợp 2 loại viêm gan B và viêm gan C có nguy cơ dẫn đến xơ gan và ung thư gan cao gấp nhiều lần nếu chỉ bị một loại.
5, Nếu thừa cân, béo phì, nguy cơ mắc xơ gan càng lớn!
Béo phì, thừa cân là yếu tố nguy cơ gây gan nhiễm mỡ không do rượu. Nhiều thống kê chỉ ra: có đến 70% những người bị béo phì mắc viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH). Trong khi chỉ 10 – 15 % những người có cân nặng bình thường bị NASH. Bệnh có thể dẫn tới tình trạng gan không phục hồi được: xơ gan, suy gan và ung thư gan nguyên phát.
Nhiều nhà khoa học dự đoán: “Trong vòng 10 năm tới, gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) sẽ trở thành nguyên nhân hàng đầu của bệnh lý gan, xơ gan và chỉ định ghép gan ở các nước phát triển”.
6, Nếu mắc bệnh tiểu đường, nguy cơ mắc xơ gan càng lớn!
Bệnh lý gan thường bị lãng quên trong số người bệnh đái tháo đường, điều này có phải do các biến chứng mãn tính của đái tháo đường lên tim mạch, mắt, thần kinh hay thận quá nổi bật.
Kết quả các nghiên cứu gần đây cho thấy đái tháo đường týp 2 có liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (nonalcoholic steatohepatitis – NASH) song hành với tình trạng đề kháng insulin. Tình trạng này được lý giải do sự tương quan giữa của tình trạng đề kháng insulin và béo phì vùng bụng.
Những người đái tháo đường mới chẩn đoán gia tăng gần gấp đôi tỉ lệ xơ gan, suy tế bào gan hoặc thay gan khi so sánh với những người lớn cùng độ tuổi, giới và không bị đái tháo đường..
7, Nếu nghiện hút thuốc lá, nguy cơ mắc xơ gan càng lớn!
Tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở Việt Nam nằm trong top cao trên thế giới, với 22,5% người trưởng thành sử dụng thuốc lá, trong đó nam giới hút thuốc chiếm 45.3% và nữ giới hút thuốc chiếm 1.1%.
Khói thuốc lá không tác động trực tiếp tới gan mà nó gián tiếp làm tổn hại cơ quan này. Các chất độc trong khói thuốc lá gây mất cân bằng oxy hóa ở gan, dẫn đến tổn thương các tế bào gan và xơ gan. Ngoài ra, N-Nitrosodiethylamine, một trong những chất độc có trong thuốc lá gây ra các khối u ở gan, là tác nhân gây ung thư gan.
Các chất độc trong khói thuốc lá ngăn chặn gan thực hiện các chức năng chính. Theo thời gian, gan trở nên kém hiệu quả trong việc loại bỏ các độc tố ra khỏi cơ thể con người. Điều này cũng làm ảnh hưởng đến sự hấp thụ các loại thuốc mà bạn dùng để điều trị bệnh gan.
Theo một nghiên cứu năm 2011, gần một nửa các trường hợp chẩn đoán ung thư gan đều do hút thuốc. Thành phần asen trong khói thuốc mà bạn hít vào cũng làm tăng nguy cơ phát triển ung thư gan.